ارزیابی تاثیر عصاره ی الکلی گیاه echinacea purpurea بر توکسوپلاسما در شرایط برون تنی و در مدل توکسوپلاسموزیس حاد موشی

چکیده زمینه و هدف: درمان رایج توکسوپلاسموزیس، ترکیب خوراکی پیریمتامین و سولفادیازین است که با ایجاد عوارض جانبی و مسمومیت در بیماران، به ویژه افراد مبتلا به اختلالات شدید سیستم ایمنی همراه است. گیاه اکیناسه آ پورپورا (سرخارگل) از گیاهان دارویی است که دارای خواص ضد میکروبی و تقویت کنند ه ی سیستم ایمنی بدن می باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی تاثیر ضد توکسوپلاسمایی و درمانی عصاره ی گیاه سرخارگل در شرایط برون تنی و مدل توکسوپلاسموزیس حاد موشی انجام شد. روش بررسی: سوسپانسیون حاوی 42000 تاکی زوئیت زنده توکسوپلاسما (سویه rh)، در غلظت های سریال 50، 100، 200، 500 و 1000 میکروگرم بر میلی لیتر از عصاره ی خام الکلی اکیناسه آ پورپورا در دمای 37 درجه ی سانتی گراد به مدت 5 ساعت انکوبه شدند. درصد بازدارندگی در هر غلظت و در نهایت غلظت بازدارنده 50 درصد (ic50) عصاره از طریق رگرسیون خطی محاسبه شد. در مرحله ی بعد، 48 سر موش balb/c در 6 گروه به صورت داخل صفاقی با 104 تاکی زوئیت آلوده شدند. 24 ساعت پس از آلودگی، 5/0 میلی لیتر عصاره با غلظت های فوق، به طریق داخل صفاقی و به گروه شاهد فقط 5/0 میلی لیتر سرم فیزیولوژی استریل، روزانه تا زمان مرگ موش ها تزریق شد. موش ها هر روز پایش می شدند. زمان بقای گروه ها با آزمون های one way anova و duncan، آنالیز و تفاوت در سطح )05/0(p< معنی دار تلقی گردید. یافته ها: با استفاده از مدل رگرسیون خطی، مقدار ic50 عصاره بعد از 5 ساعت، معادل 784 میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. میانگین زمان بقای موش ها در گروه های تحت درمان (حداقل 9/0±5/6 روز) نسبت به گروه شاهد (0/0±5 روز) به طور معنی داری بیشتر شد (05/0p<). حداکثر میانگین بقا با 0/1±3/7 روز در گروه پنجم آزمون (1000 میکروگرم بر میلی لیتر) و بدون اختلاف معنی دار با سایر گروه های آزمون دیده شد. نتیجه گیری: در شرایط برون تنی، غلظت های مورد استفاده عصاره ی الکلی اکیناسه آ پورپورا، اثر بازدارندگی مطلوبی بر تاکی زوئیت های توکسوپلاسما نداشت، ولی در شرایط درون تنی، به طور معنی داری موجب افزایش زمان بقای موش های آلوده شد.